Merkur reikistjörnufundur

Fréttin sem hér er vísað til er fín en mig langar til að benda áhugasömum á upphaflegu fréttina. Guardian byggir nefnilega sína grein á frétt sem kom beint frá European Southern Observatory (ESO) en það eru samtökin sem eiga sjónaukann og mælitækið sem þessi reikistjarna fannst með. Þessi frétt birtist á íslensku á sama tíma og hún birtist á ensku og öðrum tungumálum á heimasíðu samtakanna (smelltu á íslenska fánann). ESO eru fremstu stjarnvísindasamtök heims og er undirritaður tengiliður þeirra á Íslandi.

Reikistjarnan sem hér um ræðir fannst með HARPS mælitækinu á 3,6 metra sjónauka ESO í La Silla stjörnustöðinni í Chile. Hún er svokölluð risajörð, þ.e. bergreikistjarna sem er milli 1 til 10 sinnum massameiri en jörðin, en í gær var tilkynnt að fundist hefðu að minnsta kosti 16 slíkar reikistjörnur. HD 85512b [1] sker sig þó úr: Hún er við lífbelti sinnar stjörnu, þess svæðis í sólkerfi þar sem hitastigið er passlegt svo að vatn getur verið á fljótandi formi og líf eins og við þekkjum það þrifist. Það gerir þessa tilteknu reikistjörnu mjög áhugaverða.

Þetta er ekki eina reikistjarnan í lífbelti sem við vitum um. Sama mælitæki fann reikistjörnu í lífbelti stjörnunnar Gliese 581 fyrir fáeinum árum.

Báðar eru þessar reikistjörnur við brún lífbelta sinna sólkerfa. Gliese 581d er við ytri brúnina (svipað og Mars í sólkerfinu okkar) svo þar er líklega kalt nema reikistjarnan sú hafi vænan skammt af gróðurhúsaáhrifum sem hækki hitastigið. HD 85512b er við innri brúnina (svipað og Venus í sólkerfinu okkar) svo þar er líklega frekar hlýtt. Skýringarmyndin hér undir sýnir lífbelti sólkerfanna tveggja og okkar sólkerfis.

Þú getur fræðst meira um reikistjörnur utan okkar sólkerfis — fjarreikistjörnur — á Stjörnufræðivefnum auk vangavelta um líf utan jarðar:

• Fjarreikistjörnur
• Þversögn Fermis

Að lokum, vefvarp sem segir frá uppgötvuninni:

[1] Nafnið HD 85512 er skráarheiti stjörnunnar. Stjarnan er númer 85512 í Henry Draper skránni. Bókstafurinn b vísar til reikistjörnunnar.

- Sævar Helgi Bragason

Ný pláneta eins og gufubað

Athugasemdir

[Matthildur Jóhannsdóttir, 14.9.2011 kl. 09:58]

Þakka þér fyrir, mig langaði mikið til að vita meira.

Ég á lítinn gutta sem er allur á bólakafi í grjóti, ösk, gjósku, sólkerfum og stjörnum. Má ég spyrja hvort þú vitir um eitthvert námskeið fyrir litla menn með þetta áhugamál ég er nefnilega að verða REN í fræðunum?

Takk aftur,

M

[Andrea (IP-tala skráð) 14.9.2011 kl. 10:20]

Matthildur ertu að leita að námskeiði í stjörnuskoðun fyrir börn?

Þá myndi ég skoða hér: http://www.astro.is/namskeid/krakka

[Stjörnufræðivefurinn (www.stjornufraedi.is), 14.9.2011 kl. 11:31]

Já, Matthildur, við erum með námskeið í samvinnu við Stjörnuskoðunarfélagið sem Andrea bendir á. Næsta námskeið verður reyndar ekki fyrr en eftir áramót en þér er velkomið að senda skeyti á Stjörnuskoðunarfélagið og skrá þig á póstlista. Á póstlistann sendum við upplýsingar um námskeiðið þegar nær dregur.

- Sævar

[Matthildur Jóhannsdóttir, 14.9.2011 kl. 13:53]

Takk kærlega ég skrái guttan.